Αλβάνα-Μηνιάτη, Μαργαρίτα

(Κέρκυρα 1821 – Λιβόρνο 1887). Συγγραφέας. Θεωρείται από τις σημαντικότερες Ελληνίδες λόγιες και συγγραφείς του 19ου αι. Η πνευματική της ακτινοβολία και η ευγένεια του χαρακτήρα της την ανέδειξαν σε ηγερία μιας πλειάδας λογοτεχνών και καλλιτεχνών. Ήταν κόρη του Ηπειρώτη Δημητρίου Αλβάνα, αλλά υιοθετήθηκε σε μικρή ηλικία από τον λόρδο φιλέλληνα αρμοστή των Ιόνιων νησιών σερ Ανταμ και έτσι είχε την ευκαιρία να ανατραφεί σε ένα περιβάλλον, το οποίο της επέτρεψε να αξιοποιήσει με τον αποδοτικότερο τρόπο τα πνευματικά της χαρίσματα και να καλλιεργήσει την έμφυτη καλαισθησία της. Οι σημαντικότεροι σταθμοί στη συγκρότηση της πνευματικής της προσωπικότητας ήταν η παραμονή της στην Κέρκυρα, που την έφερε σε επαφή με τους Έλληνες πολεμιστές και πρόσφυγες της Ηπείρου και της Θεσσαλίας και της έδωσε την ευκαιρία, παρακολουθώντας τις διασκεδάσεις τους και τους χορούς τους, να αποκτήσει μια αυθεντική εμπειρία του ελληνικού ρυθμού και της ελληνικής αισθητικής ευαισθησίας· ένα ταξίδι της στην Ινδία, που την έφερε σε επαφή με το μυστικοπαθές πνεύμα της Ανατολής και τόνωσε το μεταφυσικό της ενδιαφέρον· τέλος, η εγκατάστασή της στην Ιταλία, που της επέτρεψε να εμβαθύνει στο νόημα και την αξία της αναγεννησιακής τέχνης και να ολοκληρώσει τη φιλοσοφική της άποψη για την ιστορική πορεία του ανθρώπινου πολιτισμού. Τόσο οι αισθητικές όσο και οι φιλοσοφικές αντιλήψεις της ήταν βαθιά επηρεασμένες από τις μελέτες της γύρω από τη θεοσοφία, τον μυστικισμό και τα φαινόμενα του μεσμερισμού ή μαγνητισμού. Τα έργα της διέπει ένας έντονος ιδεαλισμός και μια καθαρά ρομαντική μεταφυσική κοσμοθεώρηση. Η κατοικία της στη Φλωρεντία αποτελούσε το πνευματικό επίκεντρο της πόλης και εκεί συγκεντρώνονταν πλήθος διανοούμενοι επιστήμονες, όπως ο Γκιούστι, ο Νταλί Ονγκάρο, ο Κομπαρέτι, ο Βιλάρι, ο Ντιπρέ, ο Σιρέ κ.ά., που έβρισκαν στο πρόσωπό της όχι μόνο έναν στοχαστικό και ευαίσθητο διανοητή, αλλά και έναν ανεξάντλητο εμπνευστή της δημιουργικής τους προσπάθειας. Έτσι, υπό την ευεργετική επίδραση της πνευματικής της παρουσίας, ο Πασκάλε Βιλάρι κατόρθωσε να ολοκληρώσει το ιστορικό του έργο Σαβοναρόλα, το οποίο μάλιστα, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, έσπευσε να της αφιερώσει, και ο Εδουάρδος Σιρέ έγραψε το βιβλίο του Μουσικό Δράμα και συνέλαβε την ιδέα της σύνθεσης του έργου του Μεγάλοι μύστες. Η Α.-Μ. εργάστηκε ως ανταποκρίτρια της εφημερίδας Daily News του Λονδίνου και έγραψε μια σειρά αξιόλογων βιβλίων, μεταξύ των οποίων είναι μια μελέτη της για τον Δάντη, που προκάλεσε μεγάλη εντύπωση στον κύκλο των διανοούμενων της εποχής της, οι Ιστορικές σκιαγραφίες των πνευματικών και καλλιτεχνικών σχέσεων της Ιταλίας με τη Bυζαντινή αυτοκρατορία,όπου επιχειρεί την ανάλυση των στοιχείων εκείνων τα οποία μαρτυρούν την αδιάρρηκτη συνοχή της Αναγέννησης με τον αρχαίο ελληνορωμαϊκό πολιτισμό, και τη Ζωή του Κορρέτζιο, που θεωρείται μνημειώδης συμβολή στην κατανόηση και στην κριτική αποτίμηση του έργου του μεγάλου Ιταλού ζωγράφου. Γενικά, η Α.-Μ. θεωρείται προδρομική μορφή του ευρωπαϊκού φεμινισμού.